मुंबई: रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने आज रेपो रेटमध्ये 25 बेसिस पॉइंट्सची (0.25%) कपात जाहीर केली आहे. यामुळे रेपो रेट 6.25% वरून 6% वर आला आहे. या कपातीमुळे बँकांना RBI कडून कमी व्याजदराने कर्ज मिळेल, आणि परिणामी बँका आपल्या ग्राहकांना कमी व्याजदराने कर्ज देऊ शकतील. याचा थेट फायदा सर्वसामान्यांना होणार आहे, कारण त्यांच्या गृहकर्ज, वाहन कर्ज आणि वैयक्तिक कर्जाच्या EMI (Equated Monthly Installment) मध्ये घट होईल. या निर्णयामुळे कर्ज स्वस्त होणार असून, रिअल इस्टेट क्षेत्राला चालना मिळण्याची शक्यता आहे. चला तुमचं गृहकर्ज किती स्वस्त होऊ शकतं हे आपण एका उदाहरणासह समजून घेऊया.
ADVERTISEMENT
रेपो रेट म्हणजे काय आणि त्याचा EMI वर कसा परिणाम होतो?
रेपो रेट हा तो व्याजदर आहे ज्या दराने RBI व्यावसायिक बँकांना अल्पकालीन कर्ज देते. जेव्हा रेपो रेट कमी होतो, तेव्हा बँकांना RBI कडून स्वस्त कर्ज मिळतं, आणि त्यामुळे बँका आपल्या ग्राहकांना कमी व्याजदराने कर्ज देऊ शकतात. याचा परिणाम फ्लोटिंग रेट कर्ज घेतलेल्या ग्राहकांच्या EMI वर होतो. फ्लोटिंग रेट कर्ज असलेल्या ग्राहकांना दोन पर्याय मिळतात:
1. EMI कमी करणे: मासिक हप्ता कमी होतो, पण कर्जाची मुदत तशीच राहते.
2. मुदत कमी करणे: EMI तेवढाच राहतो, पण कर्जाची मुदत कमी होते, ज्यामुळे एकूण व्याजाचा खर्च कमी होतो.
उदाहरणार्थ सागर पाटील (काल्पनिक नाव) हे मुंबईतील एका खासगी कंपनीत नोकरी करतात. त्यांनी 2023 मध्ये 40 लाख रुपयांचं गृहकर्ज 20 वर्षांसाठी (240 महिने) घेतलं आहे. त्यांचं कर्ज फ्लोटिंग रेटवर आहे, आणि रेपो रेट कपातीपूर्वी त्यांचा व्याजदर 8.75% होता. आता रेपो रेटमध्ये 0.25 बेसिस पॉइंट्सची कपात झाल्याने त्यांचा व्याजदर 8.50% वर आला आहे. या कपातीमुळे सागर यांच्या EMI वर काय परिणाम होईल, हे पाहूया.
हे ही वाचा>> Personal Finance: 2 फॉर्म्यूले अन् EMI तुम्हाला देणार नाही त्रास, फक्त...
EMI ची गणना कशी करतात?
(P) = कर्जाची मूळ रक्कम (Principal Amount)
(R) = मासिक व्याजदर (वार्षिक व्याजदर ÷ 12 ÷ 100)
(N) = कर्जाची मुदत (महिन्यांमध्ये)
रेपो रेट कपातीपूर्वी (8.75% व्याजदर):
- कर्जाची रक्कम ((P)) = 40 लाख रुपये
- वार्षिक व्याजदर = 8.75%, म्हणजे मासिक व्याजदर ((R)) = 8.75 ÷ 12 ÷ 100 = 0.007291
- कर्जाची मुदत ((N)) = 240 महिने
ही गणना केल्यावर सागर यांचा EMI अंदाजे 35,349 रुपये प्रति महिना येतो.
रेपो रेट कपातीनंतर (8.50% व्याजदर):
- मासिक व्याजदर ((R)) = 8.50 ÷ 12 ÷ 100 = 0.007083
- इतर मूल्ये तीच राहतील: P = 40,00,000, N = 240
ही गणना केल्यावर सागर यांचा EMI अंदाजे 34,713 रुपये प्रति महिना येतो.
हे ही वाचा>> Personal Finance: शेअर मार्केटने वाट लावली पण सोन्याने नशीबच टाकलं बदलून!
सागर यांची किती बचत होईल?
- रेपो रेट कपातीपूर्वी EMI: 35,349 रुपये
- रेपो रेट कपातीनंतर EMI: 34,713 रुपये
- मासिक बचत = 35,349 - 34,713 = 636 रुपये
म्हणजेच, सागर यांना दरमहा 636 रुपये कमी EMI भरावा लागेल. जर ते हा EMI 20 वर्षांसाठी (240 महिने) भरत असतील, तर एकूण बचत:
636 x 240 = 1,52,640 रुपये.
म्हणजेच, सागर 20 वर्षांत जवळपास 1.53 लाख रुपये वाचवतील.
पर्यायी परिणाम: मुदत कमी करणे
जर सागर यांनी EMI तेवढाच ठेवला (35,349 रुपये) आणि कर्जाची मुदत कमी करण्याचा पर्याय निवडला, तर त्यांचं कर्ज लवकर संपेल. 8.50% व्याजदराने 35,349 रुपये EMI भरल्यास, त्यांचं कर्ज 240 महिन्यांऐवजी अंदाजे 235 महिन्यांत संपेल. यामुळे त्यांना 5 महिन्यांचे व्याज वाचेल, जे साधारणपणे 2.80 लाख रुपये इतकं असेल.
सागर पाटील यांचे दरमहा 636 रुपये वाचतील, म्हणजे वर्षाला जवळपास 7,600 रुपये वाचतील.
रेपो रेट कपातीचे व्यापक परिणाम
कर्ज स्वस्त होणार: नवीन गृहकर्ज, वाहन कर्ज किंवा वैयक्तिक कर्ज घेणाऱ्यांना कमी व्याजदराचा फायदा मिळेल. यामुळे कर्ज घेण्याचं प्रमाण वाढेल.
रिअल इस्टेट क्षेत्राला चालना: कमी व्याजदरामुळे घर खरेदी करणाऱ्यांची संख्या वाढेल, ज्यामुळे रिअल इस्टेट क्षेत्राला फायदा होईल. रिअल इस्टेट तज्ज्ञांच्या मते, या निर्णयामुळे घरांच्या विक्रीत 10-15% वाढ होऊ शकते.
रिफायनान्सिंगचा पर्याय: जुन्या कर्जदारांना त्यांचं कर्ज कमी व्याजदराने रिफायनान्स करण्याची संधी मिळेल, ज्यामुळे त्यांचा एकूण व्याजाचा खर्च कमी होईल.
ग्राहक खर्चात वाढ: EMI कमी झाल्याने लोकांच्या हातात जास्त पैसे राहतील, ज्यामुळे ते इतर गोष्टींवर खर्च करू शकतील. यामुळे अर्थव्यवस्थेला चालना मिळेल.
काही महत्त्वाच्या गोष्टी
फ्लोटिंग रेट कर्ज: ही कपात फक्त फ्लोटिंग रेट कर्जांवर लागू होते. फिक्स्ड रेट कर्ज असलेल्यांचा EMI बदलणार नाही.
बँकेची धोरणे: सर्व बँका लगेच व्याजदर कमी करतीलच असं नाही. काही बँका 3-4 महिन्यांनी हा फायदा ग्राहकांना देतात.
रिफायनान्सिंगचा खर्च: रिफायनान्सिंग करताना प्रोसेसिंग फी आणि इतर खर्चांचा विचार करावा लागेल.
रेपो रेटमध्ये झालेली 0.25 बेसिस पॉइंट्सची कपात सर्वसामान्यांसाठी दिलासादायक ठरली आहे. सागर पाटील यांच्या उदाहरणातून हे स्पष्ट होतं की, 40 लाखांच्या कर्जावर त्यांना दरमहा 636 रुपये आणि एकूण 1.53 लाख रुपये वाचतील. जर त्यांनी मुदत कमी करण्याचा पर्याय निवडला, तर ते 2.80 लाख रुपयांपर्यंत व्याज वाचवू शकतात. त्यामुळे, जर तुमचं कर्ज फ्लोटिंग रेटवर असेल, तर तुमच्या बँकेकडे संपर्क साधून या कपातीचा फायदा घ्या.
ADVERTISEMENT
