Personal Finance: तुमचे पैसे दुप्पट करायचेत? पोस्टाची 'ही' योजना आहे जबरदस्त
Post Office KVP Scheme: Personal Finance या सीरिजमध्ये, आम्ही तुम्हाला किसान विकास पत्राची (KVP) संपूर्ण माहिती, त्याचे फायदे आणि एफडी, SCSS, POMIS शी त्याची माहिती देणार आहोत.
ADVERTISEMENT
KVP Scheme: एकरकमी रक्कम जमा करण्यासाठी आणि त्यावर चांगला परतावा मिळविण्यासाठी अनेक योजना उपलब्ध आहेत. पण जर तुम्हाला तुमचे पैसे दुप्पट करायचे असतील तर पोस्ट ऑफिस किसान विकास पत्र (KVP) योजना खूप उपयुक्त आहे. ही योजना भारत सरकारच्या वित्त मंत्रालयाद्वारे चालवली जाते. अशा परिस्थितीत, ही योजना सुरक्षित आणि हमीदार आहे.
या योजनेत तुम्हाला पैसे गुंतवण्यामागील उद्देश समजणे सोपे होईल. यासाठी आम्ही तुम्हाला अगदी सोप्प्या पद्धतीने यो योजनेविषयी सांगणार आहोत.
राजेश हा 35 वर्षांचा आहे. गावातील त्यांची वडिलोपार्जित जमीन विकल्यानंतर त्याला 10 लाख रुपयांची एकरकमी रक्कम मिळाली. राजेश एका खाजगी कंपनीत काम करतो. त्याला दरमहा पैशाची गरज नाही. अशा परिस्थितीत, त्याने एकरकमी रक्कम एखाद्या सरकारी योजनेत गुंतवावी जेणेकरून पैसे सुरक्षित राहतील आणि परतावा चांगला आणि हमी मिळेल. वेगाने घसरणाऱ्या बाजारपेठेमुळे, राजेशला बाजार आधारित गुंतवणुकीकडे जायचे नाही.
KVP, FD, POMIS किंवा SCSS, कुठे तुमचे पैसे जास्त वाढतील?
ज्येष्ठ नागरिक बचत योजनेचे (SCSS) फायदे फक्त ज्येष्ठ नागरिकांनाच मिळू शकतात. अशा परिस्थितीत राजेश त्याचा फायदा घेऊ शकत नाही. आता पोस्ट ऑफिस मासिक उत्पन्न योजना (POMIS) बद्दल बोलूया.
हे ही वाचा>> नोकरीत तुमची प्रगती नाही? आठवड्यातून एकदा करा 'हा' खास उपाय
एकाच वेळी 9 लाख रुपयांपेक्षा जास्त रक्कम जमा करता येणार नाही. यामध्ये दरमहा व्याजाची रक्कम मिळते. म्हणजेच एकरकमी रकमेवर कोणताही परतावा मिळत नाही. आता तुम्हाला एफडी आणि केव्हीपी दोन्हीमध्ये एकरकमी रकमेवर परतावा मिळू शकतो. दोन्ही चक्रवाढ व्याज देतात.
एफडीमध्ये एक अट अशी आहे की, जर एकरकमी रक्कम जमा केल्यानंतर, तुम्ही मॅच्युरिटीवर संपूर्ण पैसे घेतले तर तुम्हाला चक्रवाढ व्याज मिळेल. जर मासिक/त्रैमासिक किंवा वार्षिक आधारावर घेतले तर ते साध्या व्याजावर मोजले जाईल.
किसान विकास पत्र आणि एफडीची तुलना
जर आपण किसान विकास पत्र (KVP) आणि मुदत ठेव (FD) यांची तुलना केली तर, KVP मध्ये पैसे दुप्पट होण्याची वेळ पूर्व-निश्चित असते, तर FD मध्ये व्याजदर बँकेनुसार बदलू शकतो. 10 लाख रुपयांच्या गुंतवणुकीची आणि त्याच कालावधीची तुलना करून आपण हे समजून घेऊया.
हे ही वाचा>> 28 February 2025 Gold Rate : मज्जाच मज्जा! फेब्रुवारीच्या शेवटच्या दिवशी सोन्याचे भाव घसरले, मुंबईत आजचे दर काय?
तुलनेचा आधार
- केव्हीपीचा सध्याचा व्याजदर (फेब्रुवारी 2025): 7.5% वार्षिक (चक्रवाढ व्याज)
- KVP मध्ये दुप्पट कालावधी: 115 महिने (9 वर्षे 7 महिने)
- एफडी व्याजदर (त्याच कालावधीसाठी, अंदाजे): 7.5% वार्षिक (चक्रवाढ व्याज)
- गुंतवणूक रक्कम: 10 लाख रुपये
| माहिती | किसान विकास पत्र (KVP) | फिक्स्ड डिपॉजिट (FD) |
| व्याजदर | 7.5% (सरकार द्वारे निश्चित) | 7.5% (प्रत्येक बँकेनुसार वेगवेगळा दर असू शकतो) |
| व्याजाचा प्रकार | तिमाही चक्रवृद्धी | तिमाही चक्रवृद्धी |
| कालावधी | 9 वर्ष 7 महिने (115 महिने) | 9 वर्ष 7 महीने (115 महिने) |
| मॅच्युरिटीनंतर एकूण रक्कम | ₹20 लाख (डबल) | ₹20.84 लाख |
| आयकरात किती लाभ | नाही | 80C च्या अतंर्गत 1.5 लाखांपर्यंत सूट |
| TDS लागू? | नाही | 10% TDS |
| लिक्विडिटी | 2.5 वर्षानंतर पैसे काढता येतील | बँक नियमानुसार |
तर एफडी जास्त फायदेशीर आहे का?
जर तुम्हाला कर वाचवायचा असेल आणि थोडी जास्त रोख हवी असेल, तर एफडी हा एक चांगला पर्याय आहे.
जर तुम्हाला कर कपातीशिवाय आणि संपूर्ण सुरक्षिततेसह दीर्घकालीन गुंतवणूक हवी असेल, तर KVP हा एक उत्तम पर्याय असू शकतो.
जर कर हा प्रश्न नसेल, तर एफडी हा एक चांगला पर्याय असू शकतो कारण त्याची 20.84 लाख रुपये मॅच्युरिटी रक्कम जी केव्हीपीपेक्षा जास्त आहे.
केव्हीपी योजनेचे फायदे कसे मिळवायचे?
किसान विकास पत्रात गुंतवणूक करण्यासाठी, तुम्ही जवळच्या कोणत्याही पोस्ट ऑफिस किंवा अधिकृत बँकेच्या शाखेत जाऊन अर्ज करू शकता. अर्ज भरा, आवश्यक कागदपत्रे जोडा आणि किमान 1000 रुपये त्याहून अधिक रक्कम जमा करा.
योजनेचा लाभ कोण घेऊ शकते?
- अर्जदार हा भारताचा रहिवासी असावा.
- किमान वय 18 वर्षे असावे.
- अल्पवयीन मुलांसाठी, पालक किंवा त्यांच्या वतीने गुंतवणूक करू शकतात.
- हिंदू अविभाजित कुटुंबे (HUF) आणि अनिवासी भारतीय (NRI) या योजनेत गुंतवणूक करण्यास पात्र नाहीत.
योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे
- ओळखीचा पुरावा: आधार कार्ड, पॅन कार्ड, मतदार ओळखपत्र, ड्रायव्हिंग लायसन्स किंवा पासपोर्ट.
- पत्त्याचा पुरावा: पासपोर्ट, आधार कार्ड, वीज बिल, टेलिफोन बिल इ.
- पॅन कार्ड: 50 हजार रुपयांपेक्षा जास्त गुंतवणुकीसाठी आवश्यक.
- उत्पन्नाचा पुरावा: 10 लाख किंवा त्याहून अधिक गुंतवणुकीसाठी आवश्यक.
KVPची खास वैशिष्ट्ये
- पोस्ट ऑफिस किंवा सरकारी बँकेतून किसान विकास पत्रात गुंतवणूक करा.
- किमान रक्कम 1000 आहे आणि कमाल मर्यादा नाही.
- एकरकमी गुंतवणूक
- गुंतवणुकीचा कालावधी सध्या 9 वर्षे 7 महिने आहे.
- लॉक-इन कालावधीच्या 2.5 वर्षे (30 महिने) आधी पैसे काढता येतात.
- पैसे काढणे काही अटी आणि दंडाच्या अधीन असेल.
- यावर व्याजदर सरकार ठरवते.
- सध्या व्याजदर 7.5% वार्षिक आहे जो बदलत राहतो.
- यामध्ये पैसे गुंतवण्यावर आयकरात सूट नाही.
- तथापि, रिटर्नवर टीडीएस कापला जात नाही.
- म्हणजे जर व्याजाची रक्कम 50,000 रुपये असेल तर त्यावर 10 टक्के टीडीएस कापला जातो.
निष्कर्ष
जर तुम्हाला एकरकमी पैसे गुंतवून मासिक किंवा तिमाही परतावा हवा असेल तर POMIS आणि FD हे चांगले पर्याय आहेत. जर दीर्घकाळात परतावा आवश्यक असेल तर एफडी किंवा केव्हीपी हे चांगले पर्याय आहेत.
जर गुंतवणूकदाराचे वय 60 वर्षे किंवा त्याहून अधिक असेल तर त्याने एससीएसएसमध्ये गुंतवणूक करावी. येथे एफडीपेक्षा जास्त व्याजदर दिले जातात. जर तुम्हाला व्याजावरील टीडीएसमधून सूट हवी असेल तर तुम्ही केव्हीपीचा पर्याय निवडू शकता आणि जर तुम्हाला आयकरात सूट हवी असेल तर तुम्ही एफडीचा पर्याय निवडू शकता.
हे वाचलं का?
