History of Pav Bhaji : मुंबईत पावभाजी कशी बनली फेमस स्ट्रीट फूड? आहे अमेरिका कनेक्शन

रोहिणी ठोंबरे

ADVERTISEMENT

Mumbaitak
social share
google news

Mumbai’s Special PavBhaji : मसालेदार भजीसह कुरकुरीत टोस्टेड पाव, त्यासोबत बारीक चिरलेला कांदा आणि वर लोण्याचा एक तुकडा, फक्त या पदार्थाचा विचारच कोणाच्याही तोंडाला पाणी आणण्यासाठी पुरेसा आहे. हे स्वादिष्ट स्ट्रीट फूड भारतात खूप लोकप्रिय आहे. सर्व वयोगटातील लोका याचा आवडीने स्वाद घेतात. मॅश केलेले बटाटे आणि इतर अनेक भाज्यांनी बनवलेला हा स्वादिष्ट पदार्थ भारतात अनेक वर्षांपासून आहे. (How pavbhaji became a famous street food in Mumbai what is the History)

ADVERTISEMENT

पण तुम्हाला माहित आहे का की पावभाजी प्रत्यक्षात भारतीय नाही? होय, हे खरं आहे. पावभाजी हा महाराष्ट्रातील सर्वात लोकप्रिय पदार्थ असला तरी त्याची मुळे भारतीय नाहीत.

Gadar 2 स्टार सनी देओलचा मुंबईतील बंगला विकणार, बँकेला किती कोटी हवेत?

पावभाजीचा इतिहास नेमका काय?

पावभाजीची मुळे पोर्तुगीज भाषेत शोधली जाऊ शकतात, जिथे हा पदार्थ मूळतः तयार केला गेला असं म्हटलं जातं. पोर्तुगीज सर्व भाज्या एकत्र करून पावभाजी बनवायचे आणि चपातीच्या प्रकारासोबत खायचे. ब्रेडला पोर्तुगीजमध्ये ‘पाओ’ म्हणतात, ज्याला भारतात पाव किंवा पाओ देखील म्हणतात. बर्‍याच लोकांचे म्हणणे आहे की ‘पाव’ हे नाव ब्रेडचा 1/4 भाग असायचा म्हणून पडले.

हे वाचलं का?

ADVERTISEMENT

पावभाजी भारतात आली जेव्हा राजकुमारी कॅथरीन डी ब्रॅगेन्झा यांचा विवाह ब्रिटीश प्रिन्स चार्ल्स II सोबत झाला होता, जेव्हा पोर्तुगीजांनी बॉम्बे (आताची मुंबई) ब्रिटीशांना हुंडा म्हणून भेट दिली होती. अशा प्रकारे स्वादिष्ट पावभाजी ही मुंबईची खासियत बनली आहे आणि आजपर्यंत ती चवीसाठी ओळखली जाते.

पावभाजीचे अमेरिकन कनेक्शन

पावभाजी 1861-1865 मध्ये झालेल्या अमेरिकन गृहयुद्धाशी देखील संबंधित आहे. त्या काळात अमेरिकेत सुरू असलेल्या युद्धामुळे इंग्रजांना कापसाच्या पुरवठ्यात कमतरता होती. त्यामुळेच मुंबईतील सूतगिरण्यांना मोठ्या प्रमाणात कापूस तयार करण्याचे आदेश देण्यात आले होते. एवढी मोठी ऑर्डर पूर्ण करण्यासाठी कर्मचाऱ्यांना रात्रंदिवस काम करावे लागले. कामगारांच्या पोटापाण्यासाठी अशा गिरण्यांच्या बाहेर छोटे स्टॉल लावण्यात आले होते.

ADVERTISEMENT

ननावरे आत्महत्या केस : आमदार बालाजी किणीकरांच्या पीएला बेड्या, बोट कापल्यानंतर पोलिसांची कारवाई

त्यांना स्वस्तच नाही तर बनवायलाही सोपे असे अन्न बनवायचे होते. या स्टॉल्सवर दिवसभराच्या उरलेल्या भाज्यांपासून भाजी बनवायचे आणि बन्ससोबत सर्व्ह करायचे. हा पदार्थ पौष्टिक तर होताच पण चोवीस तास उपलब्ध होता. मुंबईत गिरण्यांची संख्या वाढल्याने पावभाजीचे स्टॉलही वाढले.

ADVERTISEMENT

पावभाजीची वेगवेगळ्या भागात विक्री होऊ लागली…

आज ही पावभाजी भारताच्या प्रत्येक भागात खाल्ली जाते. तसंच, प्रत्येक प्रदेशाची स्वतःची खासियत त्यात जोडली गेली आहे. मुंबईची पावभाजी मसालेदार असते आणि ती चिरलेल्या बारीक कांदा आणि कोथिंबीर सोबत दिली जाते, तर दक्षिण भारतीय पावभाजीत कढीपत्त्याची चव असते.

Russian Luna 25 Crash : रशियाच्या ‘मिशन मून’ला! चंद्रावर उतरण्यापूर्वी लँडर कोसळलं

गुजरातमध्ये बनवलेली पावभाजी, ज्याला जैन पाव भाजी असेही म्हणतात, ती कांदा आणि लसूणशिवाय बनवले जाते. पावभाजी पंजाबमध्ये जास्त लोणी आणि गरम मसाला वापरून बनविली जाते, ज्यामुळे त्याला एक वेगळी चव मिळते. ती ताकासोबत दिली जाते.

    follow whatsapp

    ADVERTISEMENT