राष्ट्रवादी की काँग्रेस, पुण्यात वरचढ कोण; आकड्यात समजून घ्या कुणाची ताकद जास्त?

गिरीश बापट यांच्या निधनानंतर पुणे लोकसभा मतदारसंघाची जागा रिक्त झाली आहे. एखादी जागा रिक्त झाली तर त्या ठिकाणी 6 महिन्यांच्या आत निवडणूक घ्यावी लागते. पुणे लोकसेभेची निवडणूक लवकरच लागण्याची शक्यता वर्तवण्यात येत आहे. त्यातच आता पुण्याच्या जागेवरुन मविआमध्ये चढाओढ लागली आहे. काँग्रेसचा पारंपारिक मतदारसंघ म्हणत काँग्रेसने या मतदारसंघावर दावा केला आहे, तर अजित पवारांनी आमदार, नगरसेवकांचं गणित सांगत हा मतदारसंघ राष्ट्रवादीकडे घेण्याची तयारी सुरु केली आहे.

संजय राऊतांची मध्यस्थी

आता या सगळ्या वादात संजय राऊत यांनी देखील उडी घेतली आहे. एका बातमीचा आधार घेत राऊतांनी ट्विट करत संविधान आणि लोकशाहीसाठी त्याग करावा लागेल असं म्हंटलं आहे. राऊत त्यांच्या ट्विटमध्ये म्हणतात, ‘कसेल त्याची जमीन याप्रमाणे जो जिंकेल त्याची जागा हे सूत्र ठरले तर कसबा प्रमाणे पुणे लोकसभा पोट निवडणूक महाविकास आघाडीस सहज जिंकता येईल. जागांचा आकडा वाढविण्याचा हट्ट अनाठायी आहे. जिंकेल त्याची जागा या सूत्राने महाराष्ट्र आणि देश जिंकता येईल. संविधान आणि लोकशाही वाचवण्यासाठी प्रत्येकाने थोडा थोडा त्याग करावाच लागेल ! जय महाराष्ट्र !’

काँग्रेस आणि राष्ट्रवादी काँग्रेस… पुण्यात कुणाची ताकद?

पुण्याच्या जागेवरुन वाद सुरु असताना पुण्यात कोणाची किती ताकद आहे हे पाहणं महत्त्वाचं आहे. पुणे लोकसभा मतदारसंघात पुणे शहर आणि हवेली तालुका येतो. पुणे महानगरपालिकेमध्ये 2017 च्या निवडणुकीनुसार राष्ट्रवादीचे 39 नगरसेवक होते, काँग्रसचे 9 होते तर शिवसेनेचे 10 नगरसेवक होते.

Video >> आदित्य ठाकरेंचा खास ‘भिडू’ नाराज, ग्रुप सोडला, एकनाथ शिंदेंच्या पक्षात जाणार?

आमदारांचा विचार केला तर या मतदारसंघामध्ये काँग्रेसचे रवींद्र धंगेकर हे नवनिर्वाचित आमदार आहेत, तर राष्ट्रवादीचे सुनील टिंगरे हे आमदार आहेत. याच तुलनेत भाजपचा विचार केला तर भाजपचे महापालिकेमध्ये 97 नगरसेवक आहेत तर या मतदारसंघामध्ये 4 आमदार आहेत.

2019 च्या निवडणुकीमध्ये गिरीश बापट हे पुणे लोकसभेची निवडणूक जिंकले होते. गिरीश बापट यांच्याविरोधात काँग्रेसच्या मोहन जोशी यांनी निवडणूक लढवली होती. गिरीश बापट यांनी 3 लाखांहून अधिक मतांनी जोशी यांचा पराभव केला होता. त्याचबरोबर 2014 ला देखील काँग्रेसला पुण्याच्या जागेवर पराभवाचा सामना करावा लागला होता. 2014 साली काँग्रेसकडून डॉ.विश्वजित कदम यांनी निवडणूक लढवली होती. त्यांचा पराभव भाजपचे उमेदवार अनिल शिरोळे यांनी केला होता.

pune lok sabha constituency : राजकीय इतिहास

पुणे लोकसभेमध्ये कोणाची सत्ता राहिली आहे, ते काही मुद्द्यांमधून समजून घेऊयात…

-1971 साली मोहन धारिया हे काँग्रेसकडून निवडून आले होते. त्यानंतर 1977 साली भारतीय लोक दलाकडून धारिया यांनी निवडणूक लढवली आणि दुसऱ्यांदा ते निवडून आले. 1980च्या निवडणुकीत काँग्रेसचे विठ्ठल गाडगीळ हे विजयी झाले.

हेही वाचा >> पुणे लोकसभा : राष्ट्रवादीला हवाय काँग्रेसचा मतदारसंघ, संजय राऊतांनी सुनावलं

– पुढे 1984, 1989 साली झालेल्या निवडणुकीमध्ये देखील गाडगीळ काँग्रेसकडून सलग निवडून आले. 1991 मध्ये काँग्रेसची सत्ता मोडत भाजपचे अन्ना जोशी हे गाडगीळांना हरवत पुण्याचे खासदार झाले. पुढे 1996 मध्ये पुन्हा काँग्रेसने आपला गड जिंकला.

– 1996 ला काँग्रेसचे सुरेश कलमाडी विजयी झाले. 1998 ला झालेल्या निवडणुकीत काँग्रेसकडून विठ्ठल तुपे हे निवडून आले. या निवडणुकीत कलमाडी हे अपक्ष लढले होते. वर्षभरातच झालेल्या निवडणुकीत 1999 साली भाजपचे प्रदीप रावत हे पुण्याचे खासदार झाले. 2004 ला सुरेश कलमाडी यांनी पुन्हा काँग्रेसकडून निवडणूक लढवली आणि ते 2004 आणि 2009 या दोन्ही निवडणुकांमध्ये निवडून आले.

हेही वाचा >> Mangesh Chavan : “एकनाथ खडसे म्हणजे विकृती, राष्ट्रवादी काँग्रेससाठी पनवती”

– 1971 पासून आपण पाहिलं तर 8 वेळा काँग्रेसने पुणे लोकसभा मतदारसंघातून विजय मिळवला आहे. या निकालांवरुन पुणे लोकसभा मतदारसंघ हा काँग्रेसचा गढ राहिल्याचं दिसून येतं. असं असलं तरी 2014 नंतर यात अनेक बदल झाले आहेत. भाजपच्या वाढत्या प्रभावामुळे 2014 आणि 2019 च्या निवडणुकांमध्ये काँग्रेसला पराभवाचा सामना करावा लागला.

– या दोन्ही निवडणुकांमध्ये काँग्रेसला प्रभावी उमेदवार देता आला नाही, असं जाणकारांचं म्हणणं आहे. त्याचबरोबर पुण्यातील काँग्रेसचा प्रभाव देखील कमी झाल्याचे नगरसेवक आणि आमदारांच्या संख्येवरुन दिसून येत.

पुणे लोकसभेची जागा कोण जिंकतं यावरुन पुढच्या निवडणुकींचा अंदाज लावता येऊ शकणार आहे. त्यामुळे पुण्याची निवडणुक ही भाजप आणि महाविकास आघाडीसाठी लिटमस टेस्ट आहे. अशातच एकीकडे भाजपकडून पुण्याची जागा जिंकण्यासाठी जोरदार मोर्चेबांधणी करण्यात येत असताना दुसरीकडे मविआमध्ये रस्सीखेच सुरु आहे. त्यामुळे पुण्याच्या जागेवरुन मविआता सुरु असलेला तिढा सुटतो का हे पाहणं महत्त्वाचं असणार आहे.