Lok Sabha Election 2024 : भाजपचे '400 पार'चे स्वप्न 'हे' 4 अडथळे करू शकतात भंग?

1) कर्नाटकातील लिंगायत धर्मगुरूंची केंद्रीय मंत्र्याविरोधात आघाडी

कर्नाटकच्या राजकारणात लिंगायत समाजातून भाजपला सगळ्यात मोठा जनाधार आहे. सुमारे 17 टक्के लोकसंख्या असलेला हा समाज भाजपवर नाराज असेल, तर कर्नाटकात पक्षाला अडचणींचा सामना करावा लागेल. 

राज्यातील लिंगायत समाजातील प्रमुख संत जगद्गुरू फकिरा डिंगलेश्वर महास्वामी यांनी केंद्रीय मंत्री प्रल्हाद जोशी यांच्या विरोधात अपक्ष उमेदवार म्हणून निवडणूक लढवण्याची घोषणा केली आहे. त्यामुळे भाजपचं टेन्शन वाढलं आहे. 

प्रल्हाद जोशींनी महत्त्वाच्या लिंगायत नेत्यांची तिकिटे कापल्याच्या मुद्द्यावरून डिंगलेश्वर नाराज आहेत. 2023 च्या विधानसभा निवडणुकीत माजी मुख्यमंत्री जगदीश शेट्टर यांना तिकीट नाकारण्यात जोशी यांची भूमिका होती, असे त्यांचे म्हणणे आहे.

हेही वाचा >> "असले प्रकार मला चालणार नाही", जयंत पाटलांनी दिला दम

शेट्टर यांनी हुबळी-धारवाड मध्य विधानसभा मतदारसंघातून काँग्रेसच्या तिकिटावर निवडणूक लढवली पण त्यांचा पराभव झाला. काँग्रेसने त्यांना एमएलसी बनवले असताना, ते आता बीएस येडियुरप्पा यांच्यामुळे भाजपमध्ये परतले आहेत आणि आता ते बेळगाव लोकसभा मतदारसंघातून पक्षाचे उमेदवार आहेत.

भाजप नेते के.एस. ईश्वरप्पा यांचे पुत्र के.ई. कांतेश यांना हावेरी लोकसभेचे तिकीट न मिळाल्याने डिंगलेश्वर यांनी जोशी यांच्याकडेच बोट दाखवले आहे. भाजपचे माजी उपमुख्यमंत्री ईश्वरप्पा यांनी बंडखोरी करत शिमोगामधून अपक्ष उमेदवार म्हणून निवडणूक लढवणार असल्याची घोषणा केली आहे.

हेही वाचा >> "काँग्रेस नेत्यांनी कठोर भूमिका घ्यायला हवी होती"; गायकवाडांनी सोडलं मौन

लिंगायतांसाठी ओबीसी आरक्षणा ही मागणी दीर्घकाळापासूनची आहे, ती डिंगलेश्वर यांनी मांडली आहे. याशिवाय समाजातील व्यक्तींना केंद्र सरकारमध्ये महत्त्वाची पदे न दिल्याने त्यांनी भाजपवर निशाणा साधला आहे.

लिंगायत समाजातून नऊ खासदार निवडून आले आहेत, मात्र कोणालाही कॅबिनेट मंत्री करण्यात आले नाही, असे ते म्हणाले. त्यांना फक्त केंद्रीय राज्यमंत्री करण्यात आले होते, अर्थातच डिंगलेश्वर ज्या पद्धतीने हल्लाबोल करत आहेत.

ते निवडणुकीच्या दिवसापर्यंत भाजपविरोधात वातावरण निर्माण करू शकतात. लिंगायतांची एक चतुर्थांश मतेही कापण्यात ते यशस्वी झाले तर भाजपच्या सुमारे अर्धा डझन जागांवर परिणाम होईल.

2) गुजरात आणि पश्चिम उत्तर प्रदेशातील राजपूतांची नाराजी

गेल्या आठवडाभरापासून गुजरात आणि उत्तर प्रदेशात राजपूतांनी भाजपविरोधात आघाडी उघडली आहे.गुजरातमध्ये प्रभावशाली राजपूत समाज केंद्रीय मंत्री पुरुषोत्तम रुपाला यांच्या वक्तव्यावरून भाजपविरोधात उघडपणे निदर्शने करत आहे.

तसेच पश्चिम उत्तर प्रदेशातील गाझियाबादमध्येही भाजपच्या विरोधात घोषणाबाजी करण्यात आली आहे. व्ही.के. सिंह यांना तिकीट नाकारल्याने राजपूत महासभा उघडपणे भाजपच्या विरोधात उतरली आहे. 

गाझियाबाद आणि नोएडामध्ये बहुसंख्य राजपूत असूनही येथून एकाही राजपूतला तिकीट देण्यात आले नाही, असे राजपूतांचे म्हणणे आहे. राजकोटमधील भाजप उमेदवार रुपाला यांनी अनेक वेळा माफी मागितल्यानंतरही विरोध कमी होत नाही.

हेही वाचा >> Hardik Pandya ला कोट्यवधी रूपयांचा चुना, सावत्र भावालाच अटक; नेमकं प्रकरण काय?

पश्चिम उत्तर प्रदेशातही तीच स्थिती आहे, केंद्रीय मंत्री राजनाथ सिंह आणि उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ राजपूतांना समजावण्याचा सातत्याने प्रयत्न करत आहेत, मात्र त्यांना यश मिळताना दिसत नाही.

गुजरातमध्ये राजपूत एकूण लोकसंख्येच्या सुमारे 17% आहेत आणि सौराष्ट्र-कच्छ प्रदेशात त्यांचा प्रभाव आहे. पश्चिम उत्तर प्रदेशातील अनेक जागांवर राजपूतांची तीच अवस्था आहे.

गुजरातमध्ये क्षत्रिय समाजाचे नेते राज शेखावत यांनी पक्षाचा राजीनामा दिल्यानंतर भाजपला मोठा धक्का बसला आहे. करणी सेनेच्या एका गटाचे अध्यक्ष शेखावत यांनी दावा केला की भाजपकडून निवडणुकीच्या तिकीट वाटपात समाजाची उपेक्षा केली जात आहे.

भाजपकडे सौराष्ट्र विभागातील राजपूत समाजाचे केवळ पाच आमदार आहेत आणि एक राज्यसभा खासदार आहे. गुजरातच्या मंत्रिमंडळातही उल्लेखनीय क्षत्रिय चेहरा नाही.

हेही वाचा >> पवारांचा मल्ल.. शशिकांत शिंदेंना हलक्यात घेणं उदयनराजेंना जाणार जड? 

दरम्यान, क्षत्रिय नेते वासुदेव सिंह गोहिल यांनी हा समाज निवडणूक निकाल बदलण्यास सक्षम असल्याचे म्हटले आहे.

यावेळी पश्चिम उत्तर प्रदेशातही राजपूतांनी निवडणूक निकाल बदलण्याची मोहीम सुरू केली आहे. 7 एप्रिल रोजी पश्चिम उत्तर प्रदेशातील ठाकूर समाजाचे लोक क्षत्रिय समाजाच्या संघर्ष समितीच्या वतीने 'क्षत्रिय स्वाभिमान महाकुंभ' मध्ये सहभागी होण्यासाठी नानौता गावात जमले. 

फक्त पश्चिम उत्तर प्रदेशातूनच नाही, तर राजस्थान आणि हरियाणामधूनही लोक इथे आले होते. भाजपच्या वरिष्ठ राजपूत नेत्यांनी सलोख्यासाठी प्रयत्न करूनही 11 एप्रिलला मेरठच्या सिसौलीमध्ये, 13 एप्रिलला गाझियाबादच्या धौलाना आणि 16 एप्रिलला सरधानाच्या खेडामध्ये क्षत्रिय स्वाभिमान महापंचायत आयोजित केली जात आहे.

3) उत्तर प्रदेशात बसपाचा खेळ

इकडे उत्तर प्रदेशात काही महिन्यांपासून बसपाला भाजपची बी टीम म्हणत सतत टार्गेट केले जात आहे. पण या लोकसभा निवडणुकीत बसपाने असा खेळ केला आहे की, आता कोणीही म्हणणार नाही की बसपा भाजपसाठी काम करत आहे. 

बसपा उत्तर प्रदेशमध्ये असे उमेदवार उभे करत आहे की, भाजपच्या उमेदवारांसाठी ते कठीण झाले आहे. पश्चिम उत्तर प्रदेशमध्ये किमान डझनभर जागांवर बसपचे उमेदवार भाजपचे मूळ मतदार आहेत.

हेही वाचा >> जे प्रकाश आंबेडकरांना जमलं, ते राज ठाकरेंना का नाही? 

साहजिकच ते भाजपची मते तोडण्याचे काम करतील. समाजवादी पक्ष आणि काँग्रेससाठी घातक ठरतील अशा उमेदवारांना बसपा तिकीट देईल, अशी अपेक्षा होती. मात्र सहारनपूर, अमरोहा आणि कन्नौज वगळता बसपाने कोठेही उमेदवार उभा केलेला नाही, ज्याचा भाजपला फायदा होईल. 

याउलट बसपाने असे उमेदवार उभे केले आहेत जे भाजप किंवा आरएलडीसाठी अधिक अडचणी निर्माण करतील.मेरठ, बिजनौर, पिलीभीत, कैराना, मुझफ्फरनगर, बागपत इत्यादी ठिकाणी बसपाने असे उमेदवार उभे केले आहेत जे भाजपला कमकुवत करत आहेत.

4) उमदेवारी न मिळालेल्यांची बंडखोरी

मोदी-शाह या जोडीचा चमत्कार हा आहे की तिकीट न मिळाल्याने नाराज झालेले लोक बंडखोर होत नव्हते. मात्र यावेळी तिकीट न मिळाल्याने लोक तोंड उघडत आहेत. हरियाणा-राजस्थान, कर्नाटक, बिहारमध्ये सर्वत्र असंतोष दिसून येत आहे. 

हरयाणात तिकीट मिळत नसल्याचे पाहून आधी बिजेंद्र सिंह गेले, त्यानंतर त्यांचे वडील चौधरी वीरेंद्र सिंह देखील काँग्रेसमध्ये परतले. कर्नाटक भारतीय जनता पक्षाचे (भाजप) ज्येष्ठ नेते के. एस. ईश्वरप्पा हे माजी मुख्यमंत्री बी.एस. यांचे पुत्र आहेत.

येडियुरप्पा यांच्या विरोधात आघाडी उघडली आहे. ईश्वरप्पा यापूर्वीही येडियुरप्पा आणि त्यांच्या कुटुंबावर आरोप करत आहेत. शिवमोग्गा मतदारसंघात ते भाजपचे अधिकृत उमेदवार असण्याची घोषणा ईश्वरप्पा यांनी केली असून विद्यमान खासदार बी.वाय. राघवेंद्र (येडियुरप्पा यांचा मुलगा) यांच्या विरोधात अपक्ष म्हणून निवडणूक लढवणार आहे.

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी घरी आले तरी मागे हटणार नाही, असे त्यांनी म्हटले आहे. बिहारमध्ये केंद्रीय मंत्री अश्विनी चौबे यांनीही तिकीट कापल्यानंतर त्यांचे इरादे स्पष्ट केले आहेत. ते अजून मनापासून निवडणूक प्रचारात उतरू शकलेले नाहीत हे उघड आहे.

राजस्थानचे दोन वेळा भाजपचे खासदार राहिलेले राहुल कासवान यांनी काँग्रेसशी हातमिळवणीच केली नाही तर त्यांना तिकीटही दिले आहे.